Ctrl - Alt - Del, bilgisayardaki bir işlemi durdurmak için ya da o andaki durumu kontrol etmek için kullanabileceğiniz bir klavye kombinasyonu. Kullanım şekli işletim sistemine göre değişen bu klavye kısayolunun ilginç bir ortaya çıkış hikâyesi olduğunu söyleyebiliriz. Bugünkü yazımızda bu popüler kısayolun bazı genel kullanım şekillerinden ve tarihçesinden bahsedeceğiz.
Ctrl - Alt - Del’in kullanımı
Windows Vista’dan Windows 10’a kadarki Windows sürümlerine Ctrl - Alt - Del kombinasyonu Windows Güvenlik sayfasını açar. Buradan bilgisayarınızı kilitleyebilir, hesabınızdan çıkış yapabilir, şifrenizi değiştirebilir, bilgisayarınızı yeniden başlatabilir ya da bilgisayarınızı kapatabilir ve meşhur “Görev Yöneticisi’ni” açabilirsiniz. Bazı XP, Vista ve 7 versiyonlarında bir hesaba giriş yapmak için de kullanılabilir.
Windows XP, 98 ve 95’te Ctrl - Alt - Del sadece Görev Yöneticisi’ni açmak için kullanılıyordu. Buradan yanıt vermeyen programları kapatabiliyor ve hangilerinin ne kadar CPU ve hafıza kullandığını kontrol edebiliyordunuz.
Ctrl - Alt - Del kısayoluna art arda 2 kez basarak Windows 3.x (oldukça eski bir Windows sürümü) ve 9x’leri (98,95 ve Windows Millennium Edition) yeniden başlatmak mümkündü. Bunu yapmak bilgisayarınızın temel işlemlerini güvenli bir şekilde sonlandırsa da, açık olan diğer çalışmaları kaydetmediyseniz, değişiklikleriniz kayboluyordu. Yani, Ctrl - Alt - Del tuşlarını dikkat etmeden kullanmak, dosyalara zarar verebiliyordu. Buna karşın kilitlenmelerde PC kasanızın üzerindeki “Reset” düğmesine uzanmanıza gerek kalmıyordu.
Sürüm fark etmeksizin, eğer bilgisayarı açarken Ctrl - Alt - Del kombinasyonunu Windows işletim sisteminin algılayamayacağı bir anda kullanırsanız, BIOS bilgisayarınızı yeniden başlatacaktır. Aynı durum Windows’un bilgisayar yeniden başlarken gerçekleştirdiği tanı testi gibi durumlar için de geçerli. Yani Windows başlamadan önce başlayan bir disk taraması sırasında Ctrl - Alt - Del tuşlarına basmanız, bilgisayarı baştan başlatacaktır. Ancak bunu disk taraması gibi işlemler sırasında yapmanız, dosyalarınızın hasar görmesine yol açabilir.
Ctrl - Alt - Del’in kökeni
Her işlevsel buluşta olduğu gibi Ctrl - Alt - Del’in de bir çıkış noktası var. Bu fikir 1981’de o zamanlar IBM’in yeni çıkacak olan bilgisayarıyla uğraşan bir mühendis olan David Bradley’den çıkmış.
Sebebi ise bahsi geçen bilgisayardaki kodlama problemlerini inceleyen programcılar. Bir sorun bulduklarında bu duruma neyin sebep olduğunu anlayabilmeleri için bilgisayarı yeniden başlatmaları gerekiyordu. Ancak bilgisayarı yeniden başlatmak bir dizi hafıza testini de beraberinde getiryordu ve bu, ihtiyaç duydukları değerli zamanı çalıyordu. Sonrasında Bradley, bilgisayarı bu testleri yapmadan yeniden başlatacak bir yöntem düşündü ve şans eseri tetiklenmemesi için Ctrl - Alt - Del kombinasyonunu seçti.
Yeni bilgisayar başarılı olduktan sonra Ctrl - Alt - Del kullanıcılar tarafından bilinmeye başladı ve sonrasında kısayol, Windows’ta kullanıldı. Bir röportajında Bradley kombinasyonun dünya çapında bilineceğini tahmin etmediğini söyledi, çünkü sadece bilgisayardaki sorunu çözmeye çalışan programcıların kullanımı için bu yöntemi geliştirdiğini belirtti.
